Δευτέρα, Απριλίου 16, 2007

ΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΚΟΜΑ...


Ένα κεφάλαιο ακόμα κλείνει καθώς το βιβλίο της ζωής μεγαλώνει. Να βάλω τελεία; Κοιτάζω πίσω. Μια έντονη αποφορά θανάτου με κατακλύζει. Τι είναι ο θάνατος; Ανυπαρξία στιγμών ή ο ψυχικός μηδενισμός τους; Θέλω να φύγω μπροστά. Το μυαλό μπερδεμένο, η ψυχή αναστατωμένη, το βήμα μουδιασμένο. Η δύναμη της συνήθειας. Αυτός ο μικρός, καθημερινός, ζωτικός χώρος της ασφάλειας που γίνεται συρματόφρακτος και με πνίγει. Πονάω. Κουράστηκα να παραβιάζω ανοιχτές πόρτες. Δειλιάζω. Πρέπει να προχωρήσω. Τι σημαίνει το πρέπει αυτές τις ακυρωμένες ώρες; Που είναι τώρα ο Νίτσε και η θέληση για δύναμη; Πολιτισμικός εκφυλισμός, ή απλά ανθρώπινο, πολύ ανθρώπινο; Η βάρκα γέρνει. Υπάρχει κάτι για να κρατήσει την πλώρη στην επιφάνεια; Ναι, θέλω να φωνάξω. Οι λέξεις μετεωρίζονται, βουβές κι αυτές. Το μέλλον είναι κάπου εκεί έξω και με περιμένει. Μου υπόσχεται το ταξίδι στο άγνωστο. Ή μήπως είναι πια γνωστό; Βεβαιότητα ή υπόσχεση; Μια χαραμάδα αρκεί για να φωτίσει το σκοτάδι;

10 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μια χαραμάδα αρκεί για να φωτίσει το σκοτάδι;

Nαι pico ,θέλω τουλάχιστον να πιστεύω ότι μια χαραμάδα αρκεί για να αρχίσει το σκοτάδι να φωτίζει.
Είναι μια άρχή.
Μετά παίρνουμε καλέμι και σφυρί να την μεγαλώσουμε κι' άλλο...
Έχω την αβάσιμη και παράξενη σιγουριά ...ότι μπορείς !

Pico είπε...

Και σε μένα αυτό ακριβώς συμβαίνει livana...νοιώθω μια αβάσιμη, καθώς τέτοιες ώρες χάνονται τα σημεία αναφοράς, και ταυτόχρονα παράξενη σιγουριά...Ή όπως λέει ο Mercury των Queen "the show must go on".

Σε ευχαριστώ...

Ανώνυμος είπε...

Χαίρομαι pico που αισθάνεσαι έτσι!
Χαίρομαι για εσένα.
Και άκου το τραγούδι αυτό πολύ δυνατά, έχει εξαιρετική ενέργεια, όπως εγώ το έχω βιώσει.
Αν και είναι λίγο πικρό...show να λέμε τη ζωή...μπορεί να είναι και έτσι όμως, γιατί όχι...
Κι' αναρωτιέμαι όταν χάνονται τα σημεία αναφοράς μας, μπορούμε να δημιουργήσουμε, ή να μετατοπιστούμε σε άλλα εξίσου στέρεα? Υφίσταται το στέρεο και ασφαλές τελικά στον δρόμο που πορεύεται ο καθένας?
Δύσκολα πράγματα...

Παρεπιπτόντως η μικρή βουτιά που έκανα στους νεοπλατωνικούς φιλόσοφους (τι σου λέω τώρα...αλλά ήθελα να στο πώ..) ήταν χωρίς σωσίβιο...Πολλές οι ελλείψεις μου ώστε να κατανοήσω τα γραφόμενά τους. Αλλοιώς νομίζω πρέπει να γίνει η προσέγγιση. Είδωμεν.

Κλείνω εδώ.
Εύχομαι να είσαι καλύτερα...

Pico είπε...

Livana...ναι κάθε μέρα είναι ένα μικρό βήμα προς το μέλλον. Αυτό που τελικά με τρομάζει περισσότερο από όλα είναι η υποψία μήπως τελικά τα έχουμε δει όλα και απλά περιφερόμαστε, σπαταλώντας τη ζωή μας...Το "the show must go on" αυτή την γλυκόπικρη, κατά βάση μηδενιστική άποψη εκφράζει. Η δική μου η συνειδητή προσπάθεια είναι ενάντια σε αυτό. Να όμως που μερικές στιγμές λυγίζω, καθώς κουβαλάω το βάρος του νοήματος που ζητάει να πραγματωθεί.
Όχι, τα σημεία αναφοράς δεν χάνονται από τη στιγμή που είναι εσωτερικευμένα, μέρος της προσωπικότητάς μας. Απλά κλυδωνίζεσαι προς στιγμήν, όταν καταστάσεις και πρόσωπα ξεμακραίνουν. Το μεγάλο μας στοίχημα, το στοίχημα ζωής είναι αυτό κατά τη γνώμη μου. "Να καταφέρουμε σε μια εποχή που στερείται ερεισμάτων, πέρα από τα προφανή υλικά, να νοηματοδοτήσουμε ελεύθερα την ύπαρξή μας, χωρίς να καταφεύγουμε σε τελεολογικές αναγνώσεις, είτε πολιτικοιστορικές (βλέπε μαρξισμός), είτε θρησκευτικές".
Η φιλοσοφία αφού απεγκλωβίστηκε από την αναγκαιότητα να εξηγήσει τον κόσμο, αυτό το πραγματώνουν επαρκέστερα οι θετικές επιστήμες, προσπαθεί να θεμελιώσει μια ενδοκοσμική στάση, με σημείο αναφοράς τον άνθρωπο, σαν εσωτερική - εξωτερική συσχέτιση. Και με αφορμή αυτό έρχομαι στο δικό σου ερώτημα. Αν ψάχνεις μια γνωριμία με αυτό που αποκαλούμε φιλοσοφία, ίσως άλλος να είναι ο κατάλληλος δρόμος. Δηλαδή ένα συνοπτικό εγχειρίδιο πάνω στην ιστορία της φιλοσοφίας θα σε βοηθούσε να αποκτήσεις μια αρχική εποπτική εικόνα πάνω στο ζήτημα της εξέλιξης των εννοιών. Και από εκεί και μετά λίγο πιο βαθειές, προσεκτικές κάθε φορά καταδύσεις, ανάλογα και με αυτό που σε ελκύει περισσότερο. Σε κάθε περίπτωση εδώ θα είμαστε να το συζητήσουμε αν θέλεις.
Και πάλι σε ευχαριστώ...

ΥΓ. Από την αρχή της επικοινωνίας μας ήθελα να σε ρωτήσω για το ψευδώνυμό σου. Μου επιτρέπεται να ρωτήσω πως προκύπτει;

1:44 μμ

Ανώνυμος είπε...

Φυσικά και επιτρέπεται να ρωτάς.
Κι΄ αν υπάρχει απάντηση θα δοθεί, έστω κι' αν αυτή είναι "δεν γνωρίζω".
Το Livana προήλθε τυχαία...
Το δέχεσαι???
Εγώ δεν πιστεύω στο τυχαίο. Πιστεύω στη σκοπιμότητα της τύχης.
Αδύνατο να στο τεκμηριώσω.
Καθαρά βιωματικό. Απλά αυτή είναι η δική μου ματιά στο κόσμο.
Αναρωτήθηκα και εγώ γι' αυτό.
Ίσως η μυρωδιά που μου αρέσει. Ίσως αυτό το υπερβατικό που βίωνε το παιδικό μου μυαλό όταν βρισκόμουν σε εκκλησία. Ίσως οι προβληματισμοί μου πάνω σε θέματα θρησκειών. Ίσως και τίποτα απ' όλα αυτά. Ότι και να ήταν δεν το γνωρίζω, ασυνείδητη επιλογή, εκφράζει κάτι που ίσως δεν μπορώ να το δώ.

"μήπως τελικά τα έχουμε δει όλα και απλά περιφερόμαστε, σπαταλώντας τη ζωή μας" με όλο μου το είναι διαφωνώ σ' αυτή τη σκέψη, σε κάθε επίπεδο, προσωπικό, επιστημονικό, ψυχολογικό, φιλοσοφικό, σε όλα...
Δεν δέχομαι ότι τα έχουμε δει όλα. Δεν σπαταλάμε την ζωή μας με το να περιφερόμαστε. Ίσως χανόμαστε από τον δρόμο μας μερικές φορές - αν τον έχουμε ορίσει- αλλά και πόσα ανακαλύπτουμε εκεί στους άλλους δρόμους! Προσωπικά δεν επιλέγω το ταξίδεμα αυτό με πληροφόρηση εκ των προτέρω, ούτε ...τείνω πια να πω ...με δίχτυ ασφαλείας. Παρά με μια αχόρταγη περιέργεια για το πού θα με βγάλει ο παράδρομος και τι θα είναι πίσω από εκείνο το λόφο. Κι΄αν βρεθώ μπροστά σε γκρεμό θα σκεφτώ τις επιλογές μου. Κι΄αν ζητήσω βοήθεια, κάποιο χέρι θα βρεθεί. Κι΄αν δεν βρεθεί...ίσως μπορέσω να τα καταφέρω μόνη μου. Θα προσπαθήσω όμως.
Οι τοίχοι εμένα ενοχλούν, που δεν μ' αφήνουν να προχωρήσω παραπέρα.

"να νοηματοδοτήσουμε ελεύθερα την ύπαρξή μας" Εδώ νομίζω έχεις πολλά να πείς...Είναι άραγε εφικτό? Ποιά έννοια δίνεις στο ελεύθερα πέρα από αυτά που αναφέρεις? Τα δεσμά του ο καθένας,άπ' όπου κι' αν προέρχονται είναι εύκολο να τα δεί κατά πρώτον ? Να δεί κατ΄αρχήν ότι υπάρχουν, ΄να τα χαρακτηρίσει δεσμά, να τα απορρίψει, και να προσπαθήσει να τα σπάσει? Και μετά να πεί ...ναι ..υπάρχω..αλλά τι είμαι???
Ή έχουμε όλοι το σύνδρομο του χρόνια φυλακισμένου που την ελευθερία (δοσμένη ή κατακτημένη) δεν γνωρίζουμε τι να την κάνουμε???

"συνοπτικό εγχειρίδιο πάνω στην ιστορία της φιλοσοφίας" Αυτό χρειάζομαι.
Δυστυχώς ή ευτυχώς, έχω/μου έχουν μάθει να λειτουργώ μέσα σε πλαίσια. Στην προκειμένη περίπτωση κρίνω ότι χρειάζεται να γνωρίζω πρώτα την εξέλιξη του ζητούμενου μέσα στο χρόνο, τοποθετημένο πλάι στα ιστορικά, θρησκευτικά, κοινωνικά γεγονότα της εποχής και να παρακολουθήσω την εξέλιξή του και τις ζημώσεις του.

Και pico (και εγώ θα ρωτήσω για το ψευδώνυμό σου) μη με ευχαριστείς σε παρακαλώ... Δεν μου αρέσει να βάζω τους άλλους σε τέτοια διαδικασία...
Δεν σε επισκέφτηκα τυχαία μετά τόσο καιρό...Υπάρχει κάποιου είδους ανταλλαγή...εντάξει?

Καλό Σαββατοκύριακο σου εύχομαι.

Pico είπε...

Ξεκινώντας από το τέλος θα προσπαθήσω να απαντήσω σε όλα όσα έθεσες. Καταρχήν το ευχαριστώ μπορεί να σημαίνει εκτός από υποχρέωση και ευαρέσκεια, καθώς είναι ευτυχής συγκυρία να συναντώ ανθρώπους που θέλουν να μοιραστούν σκέψεις και αγωνίες πέρα από τα προφανή.
Ο Giovanni Pico Della Mirandola, ήταν ένας πλατωνικός αναγεννησιακός φιλόσοφος που έδρασε στη Φλωρεντία υπό την προστασία του Lorenzo De Medici. Χαρακτηριστικός είναι ο λόγος του "περί ανθρώπινης αξιοπρέπειας" ένα από τα ευγενέστερα ουμανιστικά κληροδοτήματα. Πέθανε το 1494 σε ηλικία 31 ετών, μάλλον δηλητηριασμένος από τους παπικούς αντιπάλους του. Εγώ πάλι δεν έχω τόσο σημαντικούς αντιπάλους!!
Ένα συνοπτικό εγχειρίδιο ιστορίας της Δυτικής Φιλοσοφίας έχει εκδώσει το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης μεταφρασμένο και στα ελληνικά. Για αρχή το βρίσκω εξαιρετικό.
Η ανάγκη αυτοπροσδιορισμού εκτός από επιθυμητή κρίνεται άκρως απαραίτητη στην μετανεωτερική εποχή που ζούμε, καθώς έχει μετατοπιστεί το κέντρο του νοήματος από τον εξωτερικό κόσμο στον εσωτερικό άνθρωπο. Εκεί θα πρέπει να αναζητήσουμε σήμερα την αναφορικότητα, όχι πια σαν καπρίτσιο που υπόκειται στο ευμετάβλητο του χρόνου, αλλά σαν επεξεργασμένες προδιαθέσεις και στόχοι, που καλούνται να πραγματωθούν συνυπαρκτικά.
Εδώ ακριβώς αναφύεται το πρόβλημα. Στην προσπάθεια να ορίσεις ταυτόχρονα τον εαυτό σου σαν μέσο και σαν σκοπό ελλοχεύει ο κίνδυνος να χαθείς στα σκοτάδια ενός σύμπαντος βωβού (όχι ο γνωστός Βωβός) και ανέκφραστου σε υπαρξιακές αναζητήσεις. Γιατί ποιός είναι ο σκοπός της ζωής; Η προσωπική ευδαιμονία σύμφωνα με το φιλελεύθερο πρότυπο; Αυτή όμως δεν περνάει μέσα από το μικρόκοσμο (βλέπε συνάνθρωπος) και το μακρόκοσμο (βλέπε ευρύτερο φυσικό περιβάλλον); Και ξετυλίγοντας ακόμα το κουβάρι. Ο ορθολογισμός σαν τεχνολογική υπεροπλία έχει την πολυτέλεια να αντιμετωπίζει κυριαρχικά το φυσικό περιβάλλον; Θέτω ορισμένα παραδείγματα προσωπικών ερωτημάτων με ευρύτερες προεκτάσεις.
Και τελειώνοντας, μπροστά μας απλώνονται άπειρες εκδοχές της πραγματικότητας. Ποια εκδοχή θα προσέξουμε, ποια θα ξετυλίξουμε, ποια θα νοηματοδοτήσουμε είναι η δική μας ευθύνη, η προσωπική μας άσκηση ελευθερίας. Αυτή είναι η μοναδική σκοπιμότητα του τυχαίου που αναγνωρίζω εγώ. Σε κάθε άλλη περίπτωση, εφόσον η σκοπιμότητα μας υπερβαίνει, είμαστε απλά χειραγωγούμενα.
Καλό Σαββατοκύριακο

Ανώνυμος είπε...

Pico, το βιβλίο που προτείνεις το βρήκα. Παράλληλα του Μπέρτραντ Ράσελ. Θα έρθει ο καιρός τους.
Σε ευχαριστώ εγώ με την δική σου έννοια...και με τη δική μου...

Κάπου έτυχε να διαβάσω ότι εάν η Αναγέννηση δεν στηριζόταν στην Αριστοτέλεια λογική αλλά στη Πλατωνική, ο κόσμος μας θα ήταν τελείως διαφορετικός. Δεν ξέρω αν το εκφράζω σωστά, αλλά θα ήθελα τη γνώμη σου.

Περί των άλλων, πρέπει να σκεφτώ.
Η λέξη ας πούμε ορθο-λογισμός με προβληματίζει. Ποιός θα μου ορίσει το ορθό και γιατί εγώ να το δεχθώ έτσι? Κάλλιστα μπορεί να έλκομαι από μια διαφορετική - αφού άπειρες όπως λές υπάρχουν- πραγματικότητα που μπορεί να είναι μακράν από τον ορθολογισμό της εποχής που ζούμε.

Με προβληματίζει και το "η προσωπική μας άσκηση ελευθερίας" Μπορεί να ορισθεί "ο ελεύθερος άνθρωπος"?

Μια σκέψη. Μήπως, κομμάτι της φύσης και εμείς, έχουμε τόσο πολύ απομακρυνθεί από αυτήν που δεν μπορούμε πια να "δούμε" τα διδάγματά της και μήπως μόνο αυτό θα αρκούσε?
Μήπως ζούμε εντελώς διαστρεβλωμένες ζωές εκλωβισμένοι σε μια πραγματικότητα που τελικά δεν εναρμονίζεται στην ανθρώπινη φύση μας?

Αλλά το πρακτικό κέλυφος της καθημερινότητας (που καθόλου δεν το χωνεύω) με καλεί και θα σου πω γειά για τώρα....

Pico είπε...

Livana, το δίτομο βιβλίο του Ράσελ "Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας" αν εννοείς αυτό, σήμερα θεωρείται ξεπερασμένο. Πάντως εγώ απο εκεί ξεκίνησα το ταξίδι μου...
Τώρα σχετικά με την Αναγέννηση παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον σαν ιστορική ειρωνία το γεγονός ότι ο κατεξοχήν μεταφυσικός, δηλαδή ο Πλάτων, χρησιμοποιείται από τους ουμανιστές με επίκεντρο την πόλη της Φλωρεντίας, ενάντια στον αριστοτελικό σχολαστικισμό του "αγγελικού δασκάλου" του καθολικισμού του Θωμά του Ακινάτη. Και βέβαια το υποκρύπτων διακύβευμα πίσω από τη φιλοσοφική διαμάχη είναι πολιτικό και αφορά στην αγώνα για επικράτηση μεταξύ Γουέλφων και Γιβελίνων, ή οπαδών του Πάπα και οπαδών του Αυτοκράτορα.
Σχετικά τώρα με τον ορθό λόγο το προϊόν του Γαλλικού Διαφωτισμού που θα απελευθέρωνε τον άνθρωπο από τα δεσμά της εκκλησίας και της μοναρχίας, αποδείχτηκε ιστορικά αφελής, μη λαμβάνοντας υπόψη την άλογη συνιστώσα του ανθρώπινου ψυχισμού. Μια από τις σύγχρονες απορροές του εν λόγω κινήματος αφορά στην αποφυσικοποίηση του ανθρώπου, όπως πολύ σωστά εντοπίζεις, η οποία με όχημα την τεχνολογική υπεροπλία, οδηγεί στη συστηματική υπονόμευση του Φυσικού περιβάλλοντος και τελικά του ίδιου του ανθρώπου. Αυτό που επίσης περιγράφεις πολύ σωστά σαν απομάκρυνση του ανθρώπου από τη φύση του έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο ορθός λόγος δεν μπόρεσε να προτείνει στη θέση του Θεού, τίποτα περισσότερο από την εργαλειοποίηση και τη χρησιμοθηρία. Γι' αυτό το λόγο παραμένουμε μόνοι σε έναν κόσμο γεμάτο ανθρώπους.
Τώρα για το σκληρό, πρακτικό κέλυφος της καθημερινότητας δεν έχω να προσθέσω τίποτε περισσότερο σε όσα αφήνεις να εννοηθούν.

Pico είπε...

Σχετικά με το ζήτημα των ανθρωπίνων σχέσεων στο σύγχρονο Δυτικό κόσμο έχει ενδιαφέρον να παρακολουθήσεις την ταινία "Προσωπικοί Φόβοι σε Δημόσιους Χώρους".

Καληνύχτα...

Ανώνυμος είπε...

Για την ταινία, που θα προσπαθήσω να τη δω σύντομα αν όχι...θα την δω οπωσδήποτε στο μέλλον, διάβασα το ποστ σου και άφησα ένα σχόλιο. Ναι μου κίνησε το ενδιαφέρον...

Ναι είναι το δίτομο του Ράσελ αυτό που βρήκα, αλλά δεν θα το προτιμήσω αφού το χαρακτηρίζεις ξεπερασμένο.
Ά!!! έτσι άρχισες να "ταξιδεύεις"... και αναρωτιόμουν να σου πω την αλήθεια....

Απομονώνω μερικές φράσεις...
"το υποκρύπτων διακύβευμα πίσω από τη φιλοσοφική διαμάχη είναι πολιτικό"

"θα απελευθέρωνε τον άνθρωπο από τα δεσμά της εκκλησίας και της μοναρχίας, αποδείχτηκε ιστορικά αφελής, μη λαμβάνοντας υπόψη την άλογη συνιστώσα του ανθρώπινου ψυχισμού".

"ο ορθός λόγος δεν μπόρεσε να προτείνει στη θέση του Θεού,.."

"παραμένουμε μόνοι σε έναν κόσμο γεμάτο ανθρώπους".

Και τελικά..πόσο έχουμε προχωρήσει από τότε ??? αναρωτιέμαι...
Κάλλιστα αυτές οι φράσεις θα μπορούσαν να ενταχθούν και να περιγράψουν κομμάτια του σήμερα...
Δεν μιλώ για την τεχνολογία...άλματα ιδίως μετά τη δεκαετία του 1940...

Ξέρεις, όσο διαβάζω σχόλιά σου και εδώ και σε άλλα blog, λυπάμαι, λυπάμαι πολύ που απαξίωσα την Ιστορία - οι λόγοι δεν έχουν πιά σημασία- τότε που είχα τον χρόνο...
Από την άλλη πλευρά, σκέφτομαι ότι δεν πρέπει να λυπάμαι γι αυτό που έχασα, αλλά να χαίρομαι για ότι κέρδισα...

Καλό μεσημέρι λοιπόν....