ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΕΞΟΥΣΙΑΣ)

Είδα την ταινία «Παιχνίδια Εξουσίας» σε σκηνοθεσία Mike Nichols με τους Tom Hanks, Phillip Seymour Hoffman, Julia Roberts στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Πρόκειται για την ιστορία της χρηματοδότησης των Αφγανών Μουτζαχεντίν από τα μυστικά κονδύλια της CIA στον πόλεμο αντίστασης που επιχειρούν ενάντια στους Σοβιετικούς εισβολείς κατά τη δεκαετία του 80. Πρωτεργάτης αυτού του εγχειρήματος ο Αμερικανός γερουσιαστής Τσάρλς Γουϊλσον, ο οποίος με τη συνδρομή μιας Τεξανής πολυεκατομμυριούχου φίλης του και ενός από τα ιστορικά στελέχη του επιχειρησιακού τμήματος της CIA, του ελληνικής καταγωγής Γκάστ Αβράκωτου Λάσκαρη, οργανώνουν και χρηματοδοτούν ένα περίπλοκο δίκτυο εφοδιασμού των Αφγανών ανταρτών με όπλα σοβιετικής καταγωγής τα οποία περνούν στο Αφγανιστάν μέσω Πακιστάν.
Το σενάριο που βασίζεται στο βιβλίο του παραγωγού της εκπομπής «60 min» George Crile προσαρμοσμένου στις κινηματογραφικές ανάγκες από τον Aaron Sorkin συνιστά ένα τυπικό δείγμα Αμερικάνικης αφηγηματικής αντίληψης. Σύμφωνα με την τελευταία η έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη της «ιστορίας» στην οποία οφείλει να προσαρμοστεί η ανθρώπινη συμπεριφορά και όχι στο ανάποδο, δηλαδή στην πλοκή ως απόρροια της εξέλιξης των χαρακτήρων. Οι πυκνογραμμένοι έντονοι διάλογοι διανθισμένοι με χιουμοριστικά αποφθέγματα έχουν σαν στόχο την αποδόμηση της Υπερδύναμης που είναι σε θέση να εκπονήσει μακροπρόθεσμους πολιτικούς στόχους. Αντ’ αυτού έχουμε επιμέρους πρωτοβουλίες και συμφέροντα, πολλές φορές αντικρουόμενα, ως κινητήριους μοχλούς της ιστορίας. Αφελής προσέγγιση προορισμένη για κατανάλωση; Ίσως όχι και τόσο αν αναλογιστούμε ότι η Υπερδύναμη αναγκάστηκε να επανέλθει στο Αφγανιστάν για να ανατρέψει το καθεστώς των Ταλιμπάν που η ίδια, με την αδιαφορία της, εξέθρεψε. Ταυτόχρονα ορισμένα σεναριακά «ευρήματα» που μπορεί να φαντάζουν υπερβολικά στα μάτια του μέσου Ευρωπαίου θεατή, όπως αυτό του Ευαγγελιστή προέδρου της Γερουσίας που εμφορούμενος από το μεσσιανικό όραμα του θεϊκού, και πάντως ανιστορικού, απεσταλμένου κραδαίνει τη ρομφαία του εκδικητή στο στρατόπεδο των Αφγανών προσφύγων συνιστούν χαρακτηριστικά δείγματα μιας οπισθοδρομικής και καθόλου φιλελεύθερης νοοτροπίας που διέπει την επαρχιώτικη, μεσοδυτική Αμερικανική εκδοχή. Γνήσιο τέκνο αυτής της τελευταίας και ο τωρινός πρόεδρος Μπους ο νεώτερος.
Ο σκηνοθέτης, που έγινε παγκόσμια γνωστός από την ταινία του 1967 «Ο Πρωτάρης» ακολουθεί την «κλασική» οδό της γραμμικής κινηματογραφικής αφήγησης θέλοντας μάλλον να δώσει έμφαση στην κατανόηση των πολυδαίδαλων διαδρομών που ακολουθούν οι μυστικές υπηρεσίες παρά να εντυπωσιάσει το κινηματογραφόφιλο κοινό, μπερδεύοντάς το, με μια ακατάσχετη ροή πληροφοριακών δεδομένων. Βέβαια το αξιοσημείωτο στοιχείο στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι αυτό αλλά η εκτροπή ενός εν' δυνάμει φίλμ νουάρ σε δραματική, βασισμένη στο διάλογο, κομεντί η οποία δεν υπολείπεται σε ατμόσφαιρα ενώ διατηρεί αναλοίωτη και τη ρυθμική της επίδοση. Εξαιρετικός ο Phillip Seymour Hoffman στο ρόλο του στελέχους της CIA ακολουθούμενος από τον Tom Hanks, ενώ η Julia Roberts απλά «διεκπεραιώνει» το δικό της ρόλο.
Μια ενδιαφέρουσα «εκ των έσω» ματιά που αποδομεί με χειρουργικό τρόπο την ικανότητα της Αμερικανικής Υπερδύναμης να αναγορευθεί σε Ηγεμονία.