ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ (ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΑΔΑ ΤΟΥ ΗΛΑ)

Είδα την ταινία «Στην Κοιλάδα του Ηλά» σε σκηνοθεσία Paul Haggis με τους Tommy Lee Jones, Charlize Theron, Suzan Sarandon στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Ένας υπαξιωματικός του Αμερικανικού Στρατού εξαφανίζεται από τη στρατιωτική βάση του Νιού Μέξικο αμέσως μετά την επιστροφή του από το θέρετρο των πολεμικών επιχειρήσεων στο Ιράκ. Ο πατέρας του, απόστρατος υπαξιωματικός αυτός, αναζητά τα ίχνη του και έρχεται αντιμέτωπος με την αντιηρωϊκή πλευρά του πολέμου όπως αποτυπώνεται στον ψυχισμό των νεαρών στρατιωτών.

Σύμφωνα με το κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης στην κοιλάδα του Ηλά μονομάχησαν ο Δαβίδ, μετέπειτα βασιλιάς του Ισραήλ, με το Φιλισταίο πολεμιστή Γολιάθ. Η περήφανη νίκη του μικρόσωμου Δαβίδ απέναντι στο θηριώδη Γολιάθ αποτέλεσε έκτοτε παντοτινό σύμβολο θάρρους και πονηριάς καταδεικνύοντας ταυτόχρονα τις δυνατότητες της ελεύθερης βούλησης του ανθρώπου να υπερβεί, πάντοτε με τη θεϊκή παραίνεση, αυτό που χαρακτηρίζουμε ως «αντικειμενικές συνθήκες». Στη σύγχρονη «κοιλάδα του Ηλά» δεν υπάρχει «περιούσιος» Λαός ούτε χώρος για βολικές «χάρτινες» εικόνες σούπερμεν. Υπάρχουν μόνο ανθρώπινα ράκη ξεχασμένα από θεούς και ανθρώπους πραγματικοί χαρακτήρες που παραλύοντας μπροστά στο φόβο του θανάτου εξωτερικεύουν τα χειρότερα ένστικτα του ανθρώπινου ψυχισμού. Αυτά ακριβώς τα δεδομένα πραγματεύεται το εξαιρετικό σενάριο που φέρει την υπογραφή του σκηνοθέτη και βασίζεται σε μια πραγματική ιστορία του Mark Boal από αυτές που δε συνιστούν «πρότυπο» εμπορικής εκμετάλλευσης καθώς αποδομούν την ηθική υπεροχή του σύγχρονου Δυτικού φιλελεύθερου πολιτισμού, απέναντι στον απολίτιστο Ανατολικό Ολοκληρωτισμό. Η Αμερική κινδυνεύει, όχι όμως από κάποιον ονοματισμένο εξωτερικό κίνδυνο που φοράει το μανδύα του τρομοκράτη, αλλά από την εσωτερικευμένη βία που κουβαλούν και αναπαράγουν τα ίδια τα μέλη – φορείς της συλλογικότητας.

Σκηνοθετικά ο Haggis «απλώνει» την ιστορία με το δικό του μοναδικό τρόπο, όπως μας κατέδειξε με το Crash, σε παράλληλες, ανεξάρτητες μεταξύ τους, θεματικές ενότητες οι οποίες τελικά συγκλίνουν και τροφοδοτούν τον κορμό της κύριας ιστορίας. Η μαγεία της ταινίας και ταυτόχρονα η μαγκιά του σκηνοθέτη έγκειται στο γεγονός ότι κατορθώνει να επιβάλλει την αίσθηση ενός αστυνομικού θρίλλερ χωρίς να καταφεύγει σε «εύκολα» τεχνάσματα σκηνών βίας που προσφέρονται άλλωστε αφειδώς σε ταινίες αυτής της μορφής. Αντίθετα, τα πρωτογενή υλικά που χρησιμοποιεί θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν «κλασσικά» κινηματογραφικά και αφορούν στη σκοτεινή φωτογραφία, στις γρήγορες εναλλαγές πλάνου, στα κοντινά καδραρίσματα στα απεγνωσμένα πρόσωπα των πρωταγωνιστών και στην υποβλητική μουσική επένδυση. Όλα αυτά «κεντημένα» σε ένα αριστουργηματικό, χωρίς χρονικά κενά, σύνολο κατορθώνουν να «βιδώσουν» το θεατή στο κάθισμά του. Σπαρακτικές ερμηνείες, χωρίς ίχνος μελοδραματισμού, από τον Tommy Lee Jones και τη Suzan Sarandon ενώ η Charlize Theron καταβάλλει φιλότιμες προσπάθειες χωρίς όμως να κατορθώσει το επίπεδο ερμηνείας των δυο προαναφερόμενων.

Η πρώτη σπουδαία ταινία της νέας κινηματογραφικής χρονιάς είναι εδώ...