Αυτή η συζήτηση περί αναδιάταξης της ελληνικής οικονομίας και περί δημοσίου χρέους έχει πολύ «γούστο» τελικά. Οι εταίροι μας δια στόματος ελληνικής κυβέρνησης επιμένουν σε μια πολιτική διαχείρισης του ελληνικού χρέους που δεν είναι ούτε «πολιτική» ούτε καν «διαχείριση».
Αλήθεια πως θα σας φαινόταν αν στο νοικοκυριό σας ή στην επιχείρησή σας εμφανιζόταν κάποιος «σωτήρας» ο οποίος εφαρμόζοντας μια πολιτική εξυγίανσης θα κατόρθωνε να διπλασιάσει το ρυθμό αύξησης του δανεισμού σας την αμέσως επόμενη διετία; Γιατί αυτό ακριβώς συνέβη στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας και του ελληνικού χρέους. Πιο συγκεκριμένα:
Την τετραετία 2006-2009 το δημόσιο χρέος της κεντρικής κυβέρνησης αυξήθηκε κατά 71δισ € περίπου από 228 δις € σε 299 δις € (στοιχεία από το προσχέδιο προϋπολογισμού 2011 που κατατέθηκε στη Βουλή των ελλήνων). Στο τέλος τώρα της διετίας 2010-2011, όπου σύμφωνα με το μνημόνιο εφαρμόζεται πρόγραμμα εξυγίανσης της ελληνικής οικονομίας, το δημόσιο χρέος της κεντρικής κυβέρνησης αναμένεται να προσεγγίσει τα 379 δις € (354 δις € την 31/03/2011 συν 25 δις € μέχρι τέλος του έτους σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το μηχανισμό στήριξης) παρουσιάζοντας αύξηση κατά 80 δις €. Δηλαδή με την περιβόητη αναδιάταξη της ελληνικής οικονομίας (βλ. μνημόνιο) καταφέραμε μέσα σε μια διετία να αυξήσουμε το χρέος μας, σε απόλυτα μεγέθη, περισσότερο από όσο την προηγούμενη τετραετία!!!!
Η εκτόξευση του δημόσιου χρέους της κεντρικής κυβέρνησης συνέβη γιατί «δυστυχώς» για τη νεοφιλελεύθερη προσέγγιση το κράτος δεν συμπεριφέρεται όπως ακριβώς μια επιχείρηση. Έτσι και εφόσον μιλάμε για κράτος δικαίου με στοιχειώδη αίσθηση κοινωνικής συνοχής η αύξηση των φόρων και η περιστολή των κρατικών δαπανών σε περιόδους οικονομικής συρρίκνωσης οδηγεί σε πρώτη φάση σε αύξηση των δαπανών (επιδόματα ανεργίας) και σε δεύτερη φάση σε μείωση των κρατικών εσόδων (καταβαλλόμενες ασφαλιστικές εισφορές, φορολογία εισοδήματος και ΦΠΑ) προοιωνίζοντας έναν φαύλο κύκλο διαρκώς εντεινόμενης ύφεσης. Ειδικά δε σε περιπτώσεις οικονομιών όπως η ελληνική όπου το εθνικό εισόδημα βασίζεται κατά 70% περίπου στην κατανάλωση η μείωση της ζήτησης συνιστά καθαρή οικονομική «αυτοκτονία». Για να μην μιλήσουμε για την ελαστικοποίηση της εργασίας η οποία καθώς σημαίνει πρακτικά κακοπληρωμένη εργασία βάζει «μακροπρόθεσμα» βόμβα στα θεμέλια του θεσμού της δημόσιας ασφάλισης εξασφαλίζοντας όχι μόνο μισθούς αλλά και συντάξεις «πείνας».
Η «ξεροκεφαλιά» των γεγονότων σε πείσμα της θεωρίας αποδεικνύεται από τα απολογιστικά στοιχεία που δημοσίευσε το Υπουργείο Οικονομικών για το πρώτο τρίμηνο του 2011. Εκεί το έλλειμμα της κεντρικής κυβέρνησης ανήλθε σε 4,7 δις € έναντι 4,37 δις € κατά το πρώτο τρίμηνο του 2010 παρουσιάζοντας αύξηση κατά 7,5%. Η αύξηση αυτή οφείλεται αποκλειστικά στους τόκους οι οποίοι από 2,8 δις € την αντίστοιχη περίοδο 2010 ανήλθαν σε 3,2 δις € το πρώτο τρίμηνο του 2011 απόρροια τόσο της αύξησης των δανείων για τη χρηματοδότηση των διαρκώς αυξανόμενων ελλειμμάτων όσο και των επιτοκίων δανεισμού. Όλες αυτές οι «θυσίες», η εκτόξευση της ανεργίας, αλλά και η εργασιακή ανασφάλεια που βιώνουν όλοι οι εργαζόμενοι, το κουτσούρεμα των μισθών και των συντάξεων γιατί; Για να αυξηθεί το συνολικό έλλειμμα τριμήνου κατά 7,5%. Δεν νομίζετε ότι «enough is enough»;
Για να καταλάβετε το μέγεθος της «ηλιθιότητας», της άγνοιας, ή του δόλου (διαλέγετε και παίρνετε) υποθέτουμε μια ελληνική οικονομία όπου περικόπτοντας συνεχώς δαπάνες φτάνει, κάποια στιγμή στο μέλλον, σε έναν πρώτο στόχο μηδενισμού του λειτουργικού της ελλείμματος (6 περίπου δις € το χρόνο με βάση τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου 2011). Στο σημείο αυτό όμως θα εξακολουθούμε να δανειζόμαστε περί τα 12,8 δις € το χρόνο (με τα δεδομένα του πρώτου τριμήνου 2011 και μη λαμβάνοντας υπόψη την αυξητική τους τάση) για να αποπληρώνουμε τόκους (αυξάνοντας φυσικά ανάλογα το δανεισμό μας). Σε ένα δεύτερο χρονικό σημείο, στο απώτερο μέλλον αυτό, θα παράγουμε πλεόνασμα ικανό να αποπληρώνει και τους τόκους οπότε το σύνολο του δανεισμού μας θα παραμένει πια σταθερό, αφού έχει πρώτα φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη. Στο απώτατο μέλλον τώρα θα αρχίσουμε να αποπληρώνουμε δάνεια τα οποία θα μηδενιστούν σε καμιά πενηνταριά, από το απώτερο μέλλον και όχι φυσικά από σήμερα, χρόνια Ενδιαφέρουσα προοπτική δεν νομίζετε;
ΥΓ. Για όλους αυτούς του λόγους καθίσταται επιτακτική η ανάγκη από κοινού σύνταξης όλων των «δυνάμεων» της χώρας (και δεν εννοώ κατ’ ανάγκη των πολιτικών) σε μια «πολιτική» με δυο κατευθύνσεις. Η πρώτη, άμεση και επιτακτική, αναφέρεται στην αναδιάρθρωση του χρέους με δραστική περιστολή του (haircut). Η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών ελληνικών και ευρωπαϊκών υπάρχουν τρόποι να διασφαλιστεί. Θα τρωθεί βέβαια λίγο από το «κύρος» την «ανεξαρτησία» και την «αλαζονεία» των Διοικητικών συμβουλίων και των μεγαλομετόχων τους.
Η δεύτερη κατεύθυνση αναφέρεται σε μια πολιτική ανόρθωσης της ελληνικής οικονομίας με τόνωση της κατανάλωσης αρχικά (μείωση των φορολογικών συντελεστών και αύξηση των δημοσίων επενδύσεων) και με τον «παραγωγικό», στοχευμένο σε συγκεκριμένους τομείς, προσανατολισμό της στη συνέχεια. Και εδώ υπάρχουν πολλοί τρόποι για τη χρηματοδότηση του εγχειρήματος. Η βούληση υπολείπεται….
